مغناطیسسنجی یک تکنیک ژئوفیزیکی است که برای اندازهگیری تغییرات میدان مغناطیسی زمین استفاده میشود که میتواند اطلاعات ارزشمندی در مورد ساختار و ترکیب زمین شناسی زیرسطحی ارائه دهد. در تحقیقات ژئوفیزیک دریایی، مغناطیس سنجی برای مطالعه بستر دریا و رسوبات زیری و همچنین برای مکانیابی و نقشه برداری از سایتهای باستان شناسی غرق شده، کشتیهای غرق شده و سایر اشیاء مورد علاقه استفاده میشود.
مغناطیسسنجهای دریایی معمولاً پشت یک کشتی تحقیقاتی بکسل میشوند و امکان جمعآوری مداوم دادهها را در حین حرکت کشتی در امتداد یک شبکه بررسی از پیش تعیینشده فراهم میکنند. رایجترین انواع مغناطیسسنجهای دریایی، مغناطیسسنج تقدمی پروتون و مغناطیسسنج بخار سزیم هستند که هر دو بسیار حساس هستند و قادر به تشخیص تغییرات جزئی در میدان مغناطیسی زمین هستند.
کاربردهای مغناطیس سنجی در تحقیقات ژئوفیزیک دریایی:
1- نقشه برداری از بستر دریا: مغناطیس سنجی را میتوان برای نقشهبرداری از توزیع مواد معدنی مغناطیسی در رسوبات کف دریا استفاده کرد که میتواند بینشی در مورد تاریخچه زمینشناسی و فرآیندهایی که بستر دریا را شکل دادهاند ارائه دهد. این اطلاعات میتواند برای شناسایی مناطق بالقوه ذخایر معدنی یا هیدروکربنی و همچنین برای اطلاعرسانی تصمیمات مربوط به توسعه زیرساختهای بستر دریا مورد استفاده قرار گیرد.
2- مطالعات تکتونیکی: مغناطیس سنجی دریایی میتواند به محققان کمک کند تا فرآیندهای تکتونیکی را که پوسته زمین را شکل دادهاند، مانند گسترش کف دریا و تکتونیک صفحات، درک کنند. با تجزیه و تحلیل ناهنجاریهای مغناطیسی در بستر دریا، دانشمندان میتوانند سن و سرعت گسترش پوسته اقیانوسی و همچنین محل مرزهای صفحات زمین ساختی گذشته و حال را تعیین کنند.
3- بررسیهای باستان شناسی: مغناطیس سنجی ابزار ارزشمندی برای مکانیابی و نقشه برداری از مکانهای باستان شناسی غرق شده، مانند کشتیهای غرق شده و سازههای بندری باستانی است. با تشخیص تغییرات میدان مغناطیسی زمین ناشی از حضور مواد آهنی، مغناطیسسنجها میتوانند به باستان شناسان کمک کنند تا مناطق مورد علاقه را برای تحقیقات بیشتر شناسایی کنند.
4- ارزیابیهای زیست محیطی: مغناطیس سنجی دریایی را میتوان برای شناسایی و ترسیم توزیع مواد آهنی در محیط، مانند مهمات منفجر نشده (UXO) یا سایر مواد خطرناک استفاده کرد. از این اطلاعات میتوان برای اطلاع رسانی ارزیابیهای زیست محیطی و تلاشهای اصلاحی و همچنین برای اطمینان از ایمنی پروژههای ساخت و ساز دریایی استفاده کرد.
5- خطرات زمین شناسی: مغناطیس سنجی میتواند با شناسایی ناهنجاریهای مغناطیسی مرتبط با این ویژگیها، به شناسایی خطرات زمین شناسی، مانند فعالیتهای آتشفشانی یا مناطق گسلی کمک کند. این اطلاعات را میتوان برای اطلاع رسانی ارزیابی خطر و استراتژیهای کاهش برای جوامع ساحلی و زیرساختهای فراساحلی مورد استفاده قرار داد.
در نتیجه، مغناطیسسنجی یک ابزار همه کاره و ارزشمند در تحقیقات ژئوفیزیک دریایی است که بینشهایی را در مورد جنبههای زمینشناسی، باستانشناسی و محیطی بستر دریا و ساختارهای زیرین آن ارائه میدهد. با استفاده از مغناطیسسنجی در ارتباط با سایر تکنیکهای ژئوفیزیک، محققان میتوانند درک جامعی از محیط زیست دریایی و منابع بالقوه، خطرات و اهمیت تاریخی آن ایجاد کنند.